سیوند، پاسارگاد، پتیشن

شنیده می­شود تا چند روز دیگر سد سیوند آبگیری می­شود. از مدت­ها پیش نگرانی­هایی در مورد تهدید پاسارگاد و حتی زیر آب رفتن با آبگیری سد سیوند مطرح بود. یک سایت هم تحت نام کمیته بین­المللی نجات دشت پاسارگاد تشکیل شده و از جمله پتیشنی را برای امضاء پیشنهاد در سایت در دسترس گذاشته است.
این یکی از موارد نگرانی برای منافع و آثار ملی است که شاید هر روز به عنوان یک ایرانی در دنیای مجازی اینترنت می­بینیم و نگرانمان می­کند البته. چند نفری از وبلاگ­نویس­های ایرانی هم در این­مورد ابراز نگرانی­هایی کرده­اند و حتی تا حدودی کار به گله کشیده که چرا وبلاگ­نویس­ها این­قدر به این مورد مهم بی­تفاوت هستند.
بیاییم دقیقاً از همین نقطه به قضیه نگاه کنیم، چرا؟
خاطرتون هست اون عکس­هایی که دریاچه­ای را نشان می­داد که مثلاً دور پاسارگاد تشکیل شده بود و چند نفر هم در اون شنا می­کردند؟ خب بعدش هم معلوم شد عکس ساختگی هست و پاسارگاد غرق نشده. اون عکس و نمونه­های مشابه متنی اون که کم هم نبودند نقش چوپان دروغگو را بازی کردند. کل قضیه تا حدود زیادی لوث شد.
این رفتار فقط به مورد پاسارگاد نیست. هر روز با خبرهای ریز و درشت از این نوع طرفیم. بیشتر اوقات هم سر و ته خبر معلوم نیست. راست و درستش را هم نمیشه به این راحتی در آورد. نتیجه؟ اول بی اعتمادی، و بعد کم کم بی اعتنایی. حتی وقتی که اصل مسأله مشخص است شعارها و اظهار نظرهای مشعشع در مورد اون موجب بی اعتمادی میشه. مثلاً این شعارهای اولتراناسیونالیستی که آقا این حکومت قصد داره ملت بزرگ ما رو از پیشینه غنی فرهنگی خودش محروم کنه چقدر واقعیت داره و چقدر می­تونه به حل مشکل کمک کنه؟

یکی از جالبتیرین نمونه­هایی که برای مشکل سد سیوند و پاسارگاد می­توان یافت مشکل سد اسوان بر روی رود نیل و میراث فرهنگی مصر است. در این پروژه، تعداد زیادی از سایت­های باستانی مصر در معرض تهدید بودند و دولت مصر و یونسکو با استمداد از جهانی اقدام به نجات این سایت­ها کردند. یکی از عظیم­ترین کارها جابه­جایی معبد عظیم ابو سمبل به نقطه­ای مرتفع­تر بود به این شکل که این معبد غول­پیکر سنگی را به قطعات کوچک بریده و به محل جدید منتقل کرده و در آنجا قطعات را دوباره به هم چسباندند. همین حرکت که در نوع خود تقریباً بی­نظیر بود باعث معروفیت جهانی این معبد شد و هنوز که هنوز است هر سال سیل توریست­ها را به سمت جنوب مصر برای دیدن این معبد و سایر آثار باستانی مصر در آن منطقه می­کشاند.

من مایلم به چند نکته (درست یا غلط) در مورد مشکل سد سیوند اشاره کنم:
ـ مخالفت با رژیم حاکم یا حتی نفرت از آن یک چیز است و نگران میراث فرهنگی و منافع ملی بودن یک چیز. این دو همیشه لزوماً یکی نیستند. همانطور که ژست­های پوپولیستی آقای رئیس جمهور مذموم است روش­­های پوپولیستی در خلط دفاع از منافع ملی و انزجار از سیستم هم بازده منفی دارد و باعث با اعتمادی می­شود.
برای مثال بنده با این فرمایش آقای دکتر ورجاوند که با آبگیری سد سیوند دریاچه­ای به طول سیصد کیلومتر تشکیل می­شود بیشتر از آن که نگران شوم خنده­ام می­گیرد. به خودم می­گویم رود مردنی پلور و این فرمایشات؟
یا مثلا وقتی یک آقایی می­آید استدلال فنی کند که پاسارگاد را آب خواهد گرفت و همان اول کار می­گوید مثل تمام این 27 سال گذشته که با میراث باستانی ما چنین و چنان کردند دارند باز هم چنین و چنان می­کنند آدم اگر مثل خود ایشان مطلع نباشد که در این مدت با میراث باستانی چه شده است دیگر استدلال ایشان را هم بی­خیال می­شود.

ـ همیشه تمدن­ها با آب نسبت بسیار نزدیک داشته­اند. مشکل این است که تمدن­های جدید هم به این با همین آب شکل می­گیرند و نیاز دارند این آب را مهار کنند. اتفاقاً سدسازی هم بیشتر در جاهایی لازم می­­آید دارد که تمدن­های کهن داشته­اند. نگاه کنیم ببینیم آن­هایی که تمدن­های کهن مثل ما داشته­اند به وقت سد سازی امروز با تمدن دیروز چه می­کنند.

ـ آقای کروبی یک بار گفته بود ما یک امام زمان داشتیم که این­ها دارند خرجش می­کنند. این شاید بیشتر نگرانی ایشان از منابع قشر خودشان بود. ما جماعتی که گاهی چیزی می­نویسیم و نوشته­های امثال خودمان را می­خوانیم و اسم خودمان را گذاشته­ایم وبلاگ­نویس هم منابعی داریم که یکی از آنها همین پتیشن نوشتن یا کارهای مشابه آن است. استفاده نادرست از آن این منابع را از سکه می­اندازد و کم­کم این ما را از این منبع خلع می­کند. نمونه ملموس­تر سوختن منبع شاید راه­اندازی تلویزیون اپوزوسیون باشد. هرکس از راه رسید برای خودش تلویزیونی راه انداخت از قبلی بی­محتواتر و آبکی­تر تا این که نوبت به جناب هخا رسید. حالا دیگر تلویزیون اپوزوسیون بیشتر مایه انبساط خاطر است تا سخن­گوی کسی یا جریانی.

ـ در کشوری که باید اول بودجه جمکران و سازمان تبلیغات و حماس و حزب­الله و صدتا کوفت و زهرمار دیگر تم و تمام ردیف شود و آنگاه گوشه چشمی به مسائل پیش پاافتاده­ای مثل سد و راه­آهن و مترو بشود من یکی سعی می­کنم خیلی مواظب باشم ببینم مخالفت­ها با این مسائل چقدر با منافع ملی انطباق دارد و چقدر صرفاً از بغض رژیم است. شعارهای اولتراناسیونالیستی که از کورش و داریوش اینطرف­تر نمی­آیند هم برایم همانقدر گوش­خراش است که فریاد وااسلامای آنهای دیگر.